Fundusz sołecki a podział sołectwa

Rada Gminy planuje z dniem 1 stycznia 2015 roku dokonać podziału sołectwa na dwa sołectwa. Do końca września na zebraniach wiejskich dokonuje się podziału środków w ramach funduszu sołeckiego – dotyczy to sołectwa, które ma zostać podzielone. Jedno z sołectw ma nosić nazwę dotychczasowego sołectwa. Czy w tym przypadku istnieje możliwość przydzielenia nowemu sołectwu (bez pomniejszania środków sołectwu, które zostało podzielone) dodatkowych środków? Czy dopuszcza się zmniejszenie środków na sołectwo w przypadku zmian w jego strukturze po złożeniu wniosków do Wójta gminy, zgodnie z obowiązującymi przepisami? – pyta sekretarz gminy Dąbrowa Chełmińska Krystyna Kalinowska.

Odpowiedź: W ramach funduszu soleckiego nie ma możliwości ani podziału w 2015 roku środków przypadających sołectwu istniejącemu w 2014 roku między nowe sołectwa, ani – tym bardziej – przydzielenia w 2015 roku sołectwu o „nowej nazwie” dodatkowych środków w ramach funduszu sołeckiego. Ustawa nie przewiduje trybu zmiany wysokości środków przypadających sołectwu w trakcie roku budżetowego (roku realizacji przedsięwzięć). Nie przewiduje też, aby sołectwa, które nie określiły przeznaczenia środków w terminie do 30 września roku poprzedzającego rok budżetowy mogły w roku budżetowym wprowadzać zadania do budżetu. Zostało to wprost zakazane przepisami regulującymi zasady dokonywania zmian wniosków – art. 7 ust. 2 ustawy o funduszu sołeckim. Powstałe od 2015 roku sołectwa nie będą więc mogły uzyskać środków, które wynikałyby dla nich z obliczeń dokonywanych w 2014 roku przy ustalaniu wysokości funduszu na 2015 rok.

Sytuacja przedstawiona w pytaniu jest obecnie o tyle bardziej skomplikowana, że uchwalona w 2014 roku ustawa o funduszu sołeckim przewiduje w art. 7 ogólną możliwość zmian wniosków w roku realizacji funduszu. W pytaniu mamy zaś sytuację, w której sołectwo uchwalające wniosek w 2014 roku nie istnieje już formalnie w roku 2015. Nakazuje to przyjąć interpretację, że postanowienia wniosku złożonego w 2014 roku przez sołectwo, które uległo podziałowi od 2015 roku nie mogą być w 2015 roku zmieniane przez zebrania wiejskie żadnego z sołectw, które powstały w wyniku podziału (niezależnie od tożsamości nazwy jednego z nich). Wniosek powinien być wykonany w pierwotnym kształcie jego postanowień.

Nie widzę przy tym żadnych przeciwwskazań, aby kwalifikować wydatki poniesione na realizację tego wniosku w 2015 roku jako wydatki wykonane w ramach funduszu podlegające częściowej refundacji z budżetu państwa. Okoliczność formalnego nieistnienia sołectwa składającego wniosek jest tu bez znaczenia. Formalnie i tak to nie sołectwo realizuje przedsięwzięcia, lecz wójt (burmistrz). Decyzja o przeznaczeniu środków została zaś prawidłowo podjęta w 2014 roku i zgodnie z nią zadania zostaną wykonane.

Oczywiście powyższe uwagi dotyczą możliwości przyznania nowym sołectwom w 2015 roku środków w ramach funduszu sołeckiego. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby przydzielić im w 2015 roku środki na podstawie postanowień statutu gminy lub statutów sołectw, jeżeli zawierają one jakiekolwiek postanowienia w tym zakresie, wprowadzone w wykonaniu art. 51 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym. Wójt (burmistrz) może również w sposób zupełnie nieformalny wskazać sołtysom na możliwość składania propozycji do określonej kwoty.

Aczkolwiek należy pamiętać, że oczekiwania takie na 2015 rok wymagałyby od wójta (burmistrza) przyznawania mieszkańcom tego akurat terenu gminy „podwójnych” środków względem innych sołectw z tej gminy. Albowiem jeszcze jako mieszkańcy jednego sołectwa zadecydowali już w 2014 roku o przeznaczeniu środków funduszu sołeckiego, który to wniosek powinien być wykonany, zaś zrealizowane przedsięwzięcia będą służyć mieszkańcom dwóch nowych sołectw.