Dobrze mieć fundusz

Drukuj
Wiejska gmina Siedlec w powiecie wolsztyńskim w Wielkopolsce może pochwalić się nie tylko pięknymi krajobrazami z parkami podworskimi oraz chronionym środowiskiem naturalnym z rezerwatami i pomnikami przyrody, lecz również upodmiotowionymi sołectwami. Dwadzieścia pięć sołectw od trzech lat gospodaruje funduszem sołeckim łącznie w wysokości około 400 tys. zł rocznie. Budżet gminy Siedlec wynosi 35 mln zł. Najmniejsze po względem liczby mieszkańców sołectwa z funduszu sołeckiego otrzymują około 7 tys. zł, największe – 25 tys. zł.
Mieszkańcy Tuchorzy, jednego z piękniejszych siedleckich sołectw, zawsze wykazywali się dużym zaangażowaniem w pracach społecznych dla swojej wsi i wspólnoty. W latach 2009–2010 wzięli udział w wielkopolskim konkursie „Przyjazna wieś" organizowanym przez Krajową Sieć Obszarów Wiejskich, finansowanym ze środków unijnych. To był czas, kiedy jeszcze nie dysponowali funduszem sołeckim, ale jak wszystkie sołectwa w gminie Siedlec, otrzymywali tzw. odpis w kwocie 25 zł na rok w przeliczeniu na jednego mieszkańca. Ambitni, pełni pomysłów tuchorzacy w 2010 roku postanowili wziąć udział w konkursie, wygrać go i zrealizować swoje sołeckie projekty, m.in. odnowić miejsce pamięci narodowej. Tu trzeba cofnąć się do czasów II wojny światowej, gdy w lipcu 1942 roku okupanci hitlerowscy z Fortu VII w Poznaniu przywieźli do Tuchorzy piętnastu polskich patriotów i dokonali ich egzekucji. Mieszkańcy wioski nie zapomnieli o tragicznych wydarzeniach, na miejscu zbrodni postawili pomnik ku czci ofiar hitlerowskiego terroru. Co roku w dniu 9 lipca uczestniczą w mszy polowej za pomordowanych. Po latach pomnik wymagał renowacji, zaś otoczenie wokół miejsca pamięci – odnowienia. Fundusze otrzymane w konkursie projektów infrastrukturalnych „Przyjazna wieś" umożliwiły przeprowadzenie renowacji obiektu.
Druga część nagrodzonego projektu dotyczyła modernizacji świetlicy wiejskiej i jej otoczenia. W budynku wyremontowano sufit wraz z oświetleniem oraz centralne ogrzewanie, wymieniono podłogę, pokrycie dachu i elewację. Położono szeroki chodnik, aby do świetlicy łatwiej i bezpieczniej można było dotrzeć. Po remoncie sala jest dostępna także dla osób niepełnosprawnych i starszych, chętnie uczestniczących w różnych spotkaniach i imprezach organizowanych przez sołectwo.
Odnowa i oczyszczenie zbiornika wodnego wraz z otoczeniem to kolejna inwestycja przyczyniająca się do poprawy wizerunku i estetyki wsi, sfinansowana z konkursu „Przyjazna wieś".
Wraz z wprowadzeniem w życie funduszu sołeckiego mieszkańcy Tuchorzy zyskali nowe i pewne, bo coroczne, źródło finansowania sołeckich inwestycji. Jako że jest to wieś liczna, co roku dysponuje kwotą około 25 tys. zł i przeznacza ją głównie na poprawę infrastruktury drogowej, m.in. na remonty starych i położenie nowych chodników. W gminie Siedlec są jeszcze dwie Tuchorze: Nowa Tuchorza, dysponująca funduszem sołeckim w wysokości 9 tys. zł na rok i Stara Tuchorza, na którą przypada 17 tys. zł.
– Po wprowadzeniu funduszu sołeckiego sołectwa większe pod względem liczby mieszkańców straciły nieco na wysokości kwoty pieniędzy, którymi wcześniej dysponowały w ramach tzw. odpisów. Zyskały natomiast mniej liczne, na przykład Nowa Tuchorza, w której mieszka około 160 osób – informuje Krystyna Lewandowska z Urzędu Gminy Siedlec. – Mniejsze sołectwa w naszej gminie częściej przeznaczają pieniądze z funduszu na upiększenie swojej wioski i poprawę jej estetyki, na przykład na nowe nasadzenia krzewów i kwiatów. Często też wyposażają świetlice wiejskie, zakupują sprzęt gospodarstwa domowego, meble, zakładają klimatyzację, unowocześniają ogrzewanie. Natomiast sołectwa dysponujące wyższym funduszem decydują się na większe inwestycje związane na przykład z bezpieczeństwem ruchu – budują nowe chodniki, remontują stare albo zakładają energooszczędne oświetlenie.
Inne siedleckie sołectwo – Grójec Mały – na rok 2013 dysponuje funduszem sołeckim w wysokości 9 tys. zł. Sąsiedni Grójec Wielki – również 9 tys. zł, ponieważ obie wioski zaliczane są do mniejszych w gminie. Grójec Mały wyróżnia się spośród innych siedleckich sołectw tym, że prowadzi własną stronę internetową www.grojecmaly. pl, gdzie sołtys Ryszard Kluj (sołtysuje od dwóch lat) na bieżąco informuje mieszkańców o tym, co dzieje się w ich wiosce i gminie. Sołectwo ma ciekawą historię sięgającą roku 1315, o czym można przeczytać na wspomnianej stronie. Rolę centrum życia społecznego pełni świetlica wiejska wybudowana w 1984 roku. Wcześniej tę funkcję pełniło pomieszczenie po byłej szkole. W 2010 roku świetlica została odnowiona z funduszu odnowy wsi.
Grójec Mały jest atrakcyjny przyrodniczo, ma charakter letniskowy, rozwija agroturystykę, turystykę pieszą, rowerową, nordic walking. Mieszkańcy wspólnie wytyczyli sołecką ścieżkę spacerową „Wokół kątów", co w miejscowej gwarze oznacza wokół półwyspu, otoczonego przez wody jeziora Grójeckiego i rzekę Obrę. Szlak jest oznakowany, wzdłuż niego rozmieszczono ławeczki i kosze na śmieci przygotowując się do zaplanowanego na ten rok I marszu „Wokół kątów", połączonego z oficjalnym otwarciem ścieżki. Co ciekawe, trasa biegnie przez obszary Natura 2000 i można ją połączyć ze spacerem ścieżką dydaktyczno- przyrodniczą nadleśnictwa Wolsztyn biegnącą wokół leśnego jeziora Mącze.
Nie da się ukryć, że mieszkańcy Grójca Małego mają bardzo ciekawe pomysły, jak uatrakcyjnić swoją wioskę dla samych siebie i osób przyjezdnych. A że trudno realizować nawet małe projekty sołeckie bez pieniędzy, dokładnie planują, na co każdego roku przeznaczyć fundusz sołecki. Grójec Mały. Inwestycje zrealizowane z funduszu sołeckiego W 2010 roku zakupiono z niego kostkę betonową pod przystanek i wiatę przystankową, w której mogą się schronić dzieci oczekujące na szkolny autobus do Chobienic, oraz pojemnik na szkło.
Rok później mieszkańcy przeznaczyli pieniądze z funduszu na zakup wyposażenia do wyremontowanej świetlicy wiejskiej, m.in. chłodziarki, zastawy na 80 osób, frytkownicy, miksera, czajnika elektrycznego. Dobrze wyposażona w sprzęt AGD kuchnia służy do organizowania uroczystości rodzinnych i spotkań wiejskich.
W 2012 roku fundusz wykorzystano na zagospodarowanie terenu wokół świetlicy, w tym na zakup nasion trawy i sadzonek drzewek ozdobnych. Wzdłuż działki, na której znajduje się budynek posadzono naturalny żywopłot. Świetlica jest przystosowana do organizacji imprez na 80 osób, dysponuje pełnym zapleczem kuchennym i sanitarnym oraz salą bankietową, obok jest parking. Grójec Mały. Inwestycje zrealizowane z funduszu sołeckiego Można ją wynająć na organizację komercyjnych imprez okolicznościowych, takich jak wesela, komunie, „osiemnastki", szkolenia i spotkania w cenie 250 zł (oraz koszty mediów, np. ryczałt za zużycie wody i ścieki wynosi 50 zł), na stypy – 100 zł. Jeśli prywatną imprezę organizują mieszkańcy Grójca Małego, wówczas za wynajem świetlicy płacą 100 zł. Gdy spotkanie jest organizowane dla mieszkańców sołectwa, na przykład z okazji Dnia Kobiet, Dnia Dziecka, festynu, zebrania wiejskiego czy stypy – wynajem jest bezpłatny.
W 2013 roku z funduszu sołeckiego przewidziany jest zakup 12 drewnianych nóg i desek na siedziska, kosiarki bijakowej do wykaszania poboczy oraz paliwa potrzebnego do wykaszania działek gminnych. I tak rok po roku pięknieje Grójec Mały zgodnie z wizją i planami samych mieszkańców sołectwa. Ale nie zawsze idzie jak z płatka, bo oto sołtys Ryszard Kluj informuje na stronie internetowej, że nie wszystkie zaplanowane inwestycje w sołectwie będzie można wykonać, ponieważ gmina musi spłacać wielomilionowe zadłużenie. Ma jednak nadzieję, że uda się zakupić część wyposażenia do świetlicy i wybudować plac zabaw dla dzieci. Oczywiście, korzystając między innymi z funduszu sołeckiego!
– W gminie Siedlec świetlice wiejskie dobrze działają, bo taka jest nasza wielkopolska tradycja – opowiada Krystyna Lewandowska. – Odbywają się w nich różne imprezy organizowane przez samych mieszkańców, a także specjalistyczne szkolenia dla rolników oraz związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych mieszkańców, konferencje, występy artystyczne.
W Tuchorzy przy Kole Gospodyń Wiejskich działa zespół muzyczny „Tuchorzacy" o ponad pięćdziesięcioletniej historii. Aktywne panie z KGW organizują zabawy taneczne, kursy tańca, szycia i wiele innych spotkań, na które chętnie przychodzą mieszkańcy również z sąsiednich wiosek, bo odnowiona, nowoczesna sala wiejska przyciąga. W Grójcu Małym świetlica systematycznie pięknieje i „zarabia" na siebie, podobnie jak w wielu innych sołectwach w gminie. Zaradni Wielkopolanie niemal w każdym z 25. siedleckich sołectw dysponują sołeckimi pieniędzmi i dobrze nimi gospodarują. Stosują oryginalny „montaż finansowy" kolejnych wiejskich przedsięwzięć i inwestycji mając dziś do dyspozycji fundusz sołecki, pieniądze z wynajmu świetlic i sal wiejskich, a także starając się pozyskać granty zewnętrzne na małe wiejskie projekty. Fot. archiwum sołectwa

Grażyna Szady

Gazeta Sołecka, nr. 2(242), ABC funduszu sołeckiego