Wśród wielu pytań o prawidłowość działania sołtysa, z którymi zwróciła się do naszej redakcji Czytelniczka (prosząc o zachowanie jej danych do naszej wiadomości) znalazło się to gdzie powinny być organizowane zebrania wiejskie w sprawie rozdysponowania funduszu sołeckiego. A także kto sprawuje nadzór nad działalnością sołectwa, w szczególności sołtysa, która budzi wiele wątpliwości Czytelniczki. Czytelniczka pyta m.in. czy to jest prawidłowe, że sołtys zwołuje jedne zebrania wiejskie w swoim domu, a inne na terenie szkoły podstawowej. Na przykład na polecenie wójta zostało zwołane zebranie w sprawie wyborów sołeckich 4 lata temu w szkole podstawowej. Ale jako miejsce zebrania w sprawie rozdysponowania funduszu sołeckiego w ogłoszeniach o zebraniu sołtys przez kolejne lata wskazywał swój dom. Co prawda we wsi nie ma świetlicy wiejskiej, ale jest remiza strażacka, gdzie dawniej odbywały się zebrania wiejskie, tylko sołtys skłócił się z prezesem OSP. Ponadto jak na jej ocenę sołtys zwołuje te zebrania zbyt rzadko, bo spraw w sołectwie do omówienia jest dużo, a odbywają się tylko 2 zebrania rocznie: jedno w sprawie rozdysponowania funduszu sołeckiego, a drugie w sprawach innych.

Czytelnik – sołtys (dane do wiadomości redakcji) – zwrócił się z pytaniem: czy do realizacji placu zabaw na części gruntów wspólnoty gruntowej można przeznaczyć kwotę przypadającą sołectwu z funduszu sołeckiego? Wspólnota miała nieuporządkowany stan prawny, tj. nie ustalony był wykaz udziałowców i należnych im udziałów, ale na szczęście Czytelnik zwrócił się do starosty w ustawowym terminie (który był nieprzekraczalny i minął w grudniu 2016 r.) o ustalenie tego wykazu i teraz sprawa jest w toku.

Od redakcji: Zgodnie z art. 2 ust. 6 ustawy o funduszu sołeckim z dnia 21 lutego 2014 r. (Dz. U. 2014 r., poz. 301) środki funduszu można przeznaczać tylko na finansowanie zadań własnych gminy.

Nigdzie chyba tak wyraźnie jak na wsi nie widać, że samorządność służy ludziom. W podwójnym znaczeniu służy, bo uczy odpowiedzialności za innych i siebie. Służy, bo pomaga całym społecznościom. Choć samorządność liczy sobie kilkaset lat, w Polsce przełomu XX i XXI wieku mamy do czynienia z samorządnością w jakimś sensie nową, młodziutką – odbudowywaną po dziesiątkach lat zarządzania centralnego całym narodem, państwem i jednostką. O tym, że uczymy się samorządności i nabieramy do niej zaufania jako naród i region potwierdzają liczne badania socjologiczne, np. te CBOS przeprowadzone w 2010 roku na okoliczność jubileuszu 20-lecia samorządu gminnego („Samorządność w Polsce. Bilans dwudziestolecia”). Już wtedy autorzy raportu obserwowali wzrost – powolny, ale jednak wzrost – społecznego zaufania do tej formy rządzenia – poczucia wpływu na sprawy swego miasta, wsi, regionu i kraju. Najszybciej poczucie podmiotowości obywatelskiej, będące skutkiem oddania odpowiedzialności za sprawy lokalne w ręce samorządów, rodziło się i rozwijało w skali lokalnej właśnie – w 2008 roku co drugi Polak deklarował, że sytuacja w jego mieście czy gminie w jakimś stopniu zależy od niego.